သင့္ရဲ႕ဟာကို ခိုးခံရျဖစ္ျဖစ္ေပ်ာက္ဆံုးသြားတာပဲျဖစ္ျဖစ္္

သင့္ရဲ႕ Device တစ္ခု ခိုးယူခံ ရတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေပ်ာက္ဆံုး သြားတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ တည္ေနရာကို ေျခရာခံတာ၊ Lock လုပ္တာနဲ႔ သတင္း အခ်က္ အလက္ မ်ားကို ဖ်က္ဆီး ပစ္တာတို႔ကို ျပဳလုပ္ႏုိင္ ပါတယ္။ သင့္ရဲ႕ Device မေပ်ာက္ဆံုး ခင္မွာ အဲဒီ စြမ္းေဆာင္ ခ်က္မ်ားကို အသံုးျပဳႏုိင္ဖို႔ အခုပဲ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ လိုက္ပါေတာ့။ သင့္ Device ကိုေျခရာခံဖို႔၊ Lock လုပ္ဖို႔နဲ႔ သတင္း အခ်က္ အလက္ မ်ားကို ဖ်က္ဆီး ပစ္ဖို႔အတြက္ သင့္ Device ဟာ အင္တာနက္ ခ်ိတ္ဆက္ေန ရပါမယ္။ အဲဒီ အတြက္ Data Connection ပါတဲ့ စမတ္ဖုန္းမ်ား ကိုေျခရာခံဖို႔ လြယ္ေပမယ့္ Lapton မ်ားကို ေျခရာ ခံဖို႔ေတာ့ ခက္ခဲမွာပါ။

iPhones, iPads and Macs
----------------------------------
Apple ရဲ႕ “Find My “ Service က iPhones, iPads နဲ႔ Mac မွာေတာင္ နဂိုပါရွိပါတယ္။ သင့္ Device ရဲ႕ iCloud Options မွာ Enable ျပဳလုပ္ ရမွာျဖစ္ၿပီးသင့္ Device ေပ်ာက္ဆံုးသြားရင္ www.icloud.com ၀က္ဆိုက္ကေန ေျခရာခံႏုိင္ပါတယ္။ ၀က္ဆိုက္ကေန သင့္ Device ကိုေပ်ာက္ဆံုး သြားေၾကာင္း သတ္ မွတ္ႏိုင္ၿပီး Lock လုပ္တာ၊ ေဒတာမ်ားကို ဖ်က္ဆီးပစ္တာ တို႔ကို ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ 

Apple ရဲ႕ နည္းလမ္းက အေကာင္းဆံုးလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ၀က္ဆိုက္ကေန iPhone , iPad ကို “ Lost Mode” မွာသတ္မွတ္လိုက္ရင္ iCloud က သင့္ Device ရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈကိုေျမပံုမွာ လမ္းေၾကာင္းမ်ား အေနျဖင့္ အခ်ိန္နဲ႔ တစ္ေျပးညီ ျပသႏုိင္ပါတယ္။ သူခိုးကသင့္ Device ကို Factory Reset ခ်လို္က္ ရင္ေတာင္ Device ကိုေျခရာ ခံႏုိင္ၿပီး စီမံခန္႔ခြဲႏုိင္ မွာပါ။ 
 

သင့္ရဲ႕ Mac ကိုလည္း အေ၀းကေန Lock လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ Lock လုပ္ရင္ Mac က Shut Down ခ် လိုက္မွာ ျဖစ္ၿပီးသူခိုးက Firmware Password ကိုရိုက္ထည့္မွသာ Boot လုပ္လို႔ရမွာပါ။ အေ၀းကေန Password ကိုသတ္မွတ္ႏုိင္တဲ့အတြက္ သူခိုးကိုတားဆီးႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သင့္ iOS Device နဲ႔ Mac ကြန္ျပဴတာမွာအေရးႀကီးတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားရွိေနရင္လည္း အေ၀းကေန ဖ်က္ဆီးပစ္ႏုိင္ ပါတယ္။

Android Phones and Tablets
------------------------------------
Android မွာနဂိုထည့္သြင္းေပးထားတဲ့ Android Device Manager က Android Device ရဲ႕ တည္ေနရာ ကိုေျခရာခံတာ၊ Lock လုပ္တာ၊ ေဒတာမ်ားကိုဖ်က္ဆီးပစ္တာတို႔ကို ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ Android Device မွ Google Settings App ကိုဖြင့္ၿပီး Android Device Manager ကိုတစ္ခ်က္ႏွိပ္ပါ။ ၿပီးရင္ Activate လုပ္ေပးပါ။ 
 

သင့္ Android Device ေပ်ာက္သြားရင္ Google Play Website ထဲသြားပါ။ Gear Icon ကို ႏွိပ္ၿပီး Android Device Manager ကိုေရြးေပးပါ။ ဒါဆိုရင္ သင့္ Device ရဲ႕ တည္ေနရာကိုေျမပံုမွာ ျပသေပး မွာပါ။ Apple လိုမဟုတ္ဘဲ Android Device Manager ဟာ Factory Reset လုပ္ရင္ ေပ်ာက္သြားမွာပါ။ သူခိုးကသင့္ Device ကို Reset လုပ္လိုက္တာနဲ႔ ေျခရာခံလို႔မရေတာ့ပါဘူး။ Android Device Manager က Device ရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈကိုလမ္းေၾကာင္းမ်ားအေနနဲ႔ ေျမပံုမွာ ျပေပးႏိုင္ျခင္းလည္းမရွိပါဘူး။ သူကသင့္ Device ရဲ႕ လက္ရွိတည္ေနရာကိုသာ ျပသေပးႏိုင္ၿပီး Sign Out လုပ္လိုက္တဲ့ အခါမွာ တည္ေနရာမ်ားကို ဖ်က္လိုက္တဲ့အတြက္ Apple လို History အေနနဲ႔ ၾကည့္ရႈလို႔မရပါဘူး။ 
 

Android မွာ ပိုမိုစြမ္းေဆာင္ ရည္ေကာင္းတဲ့ Third-Party Apps မ်ားကိုလည္း သံုးႏုိင္ပါတယ္။ ဥပမာ အားျဖင့္ သင့္ Android Device ဟာ Root လုပ္ၿပီးသားဆိုရင္ Avastရဲ႕ Anti-Theft App ကို System Partition မွာ အင္စေတာလုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ Factory Reset လုပ္လိုက္ရင္ေတာင္ App က ပ်က္သြားမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ROM အသစ္ကို အင္စေတာလုပ္ရင္ ဒါမွမဟုတ္ မူလ ROM ကို Flash လုပ္ရင္ေတာ့ App က ပ်က္သြားမွာပါ။ 
 

Android Lost App ကိုေတာ့ သင့္ Android Device ေပ်ာက္သြားၿပီးမွ Google Play Store ကေန အေ၀းမွ Remote Install လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ သင့္ Android Device ေပ်ာက္သြားရင္ Google Play Store မွ Android Lost App ကိုအင္စေတာလုပ္ပါ။ ဒါဆိုရင္ သင့္ဖုန္းဟာကြန္နက္ရွင္ ခ်ိတ္ဆက္မိတာနဲ႔ App ကိုအလိုအေလွ်ာက္ အင္စေတာလုပ္မွာပါ။ Android Lost ရဲ႕ ထူးျခားတဲ့ စြမ္းေဆာင္ခ်က္မ်ားက သင့္ဖုန္း ရဲ႕ ကင္မရာကေနသူခိုးကိုဓါတ္ပံုရိုက္ၿပီးသိရွိႏိုင္တာပါ။ ေနာက္ၿပီးဖုန္းရဲ႕ မိုက္ကရိုဖုန္းကေန အသံမ်ားကို နားေထာင္ႏိုင္ပါတယ္။

Windows Phone
--------------------
Microsoft ရဲ႕ Windows Phone မွာေပ်ာက္ဆံုးသြားရင္ ေျခရာခံႏုိင္ဖို႔ Find My Phone စြမ္းေဆာင္ခ်က္ ပါရွိပါတယ္။ Settings>Find My Phone ထဲသြားၿပီး Activate လုပ္ပါ။ သင့္ရဲ႕ Windows Phone ေပ်ာက္သြားရင္ www.windowsphone.com/en-us ၀က္ဆိုက္ကို သြားၿပီးညာဘက္အေပၚေထာင့္ Menu မွ Find My Phone ကို ႏွိပ္ၿပီးတည္ေနရာကိုေျခရာခံတာ၊ Lock လုပ္တာ၊ ေဒတာမ်ားကို ဖ်က္တာ တို႔ကို ျပဳလုပ္ႏုိင္မွာပါ။ 
 

Google ရဲ႕ Android Device Manager လိုပဲသူခိုးကဖုန္းကို Factory Reset လုပ္ရင္ Find My Phone ဟာ Disable ျဖစ္သြားမွာပါ။

Windows PC and Tablets
-------------------------------
Microsoft က Windows PC နဲ႔ Tablets မ်ား ကိုေျခရာ ခံႏိုင္တဲ့ စြမ္းေဆာင္ခ်က္ကို ထည့္သြင္းေပး ထားျခင္း မရွိပါဘူး။ အဲဒီအတြက္ Prey လို Third-Party Software မ်ားကို အသံုးျပဳရမွာပါ။ Prey မွာ အေျခခံေျခရာခံတဲ့ စြမ္းေဆာင္ခ်က္မ်ားကို အခမဲ့သံုးႏုိင္ပါတယ္။ Prey Software ကိုသင့္ ကြန္ျပဴတာ မေပ်ာက္ဆံုးမီ အရင္ဆံုး အင္စေတာ လုပ္ထားရမွာပါ။ သင့္ ကြန္ျပဴတာ ေပ်ာက္ဆံုးသြားရင္ Prey ၀က္ဆိုက္ ကိုသြားၿပီး တည္ေနရာကိုေျခရာခံတာနဲ႔ Lock ျပဳလုပ္ႏုိင္မွာပါ။ 
 

အဲဒီ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားဟာ Apple ေလာက္ မေကာင္းပါဘူး။ Apple လို BIOS or UEFI Firmware Password မ်ားနဲ႔ အေ၀းမွ Lock ျပဳလုပ္လို႔မရပါဘူး။ သူခိုးကသင့္ကြန္ျပဴတာ ၊ တက္ဘလက္မွာ ၀င္းဒိုးကို ျပန္အင္စေတာလုပ္လိုက္တာနဲ႔ Prey က ေပ်ာက္ဆံုးသြားမွာပါ။ 
 

Prey လိုအျခား Software မ်ားကို Surface RT , Surface 2 တို႔လို Windows RT Device မ်ားမွာ သံုးလို႔မရပါဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ Windows RT မွာ Third-Party Desktop Software မ်ားကို အင္စေတာ လုပ္လို႔မရလို႔ပါ။ Windows Store ကေန Windows Location Tracker လို App မ်ားကို အင္စေတာလုပ္ၿပီးေျခရာခံရမွာပါ။ အဲဒီ App ရဲ႕ အလုပ္လုပ္ပံုကိုမစမ္းသပ္ရေသးေပမယ့္ Windows Store ရဲ႕ ကန္႔သတ္ခ်က္ေၾကာင့္ အေ၀းကေန Lock , Wipe ျပဳလုပ္လို႔မရပါဘူး။ အဲဒီ App မ်ားဟာ အလြန္ဆံုးသင့္ Device ရဲ႕တည္ေနရာကိုသာေျခရာခံႏိုင္ပါတယ္။

Linux PC
-----------
Windows PC မွာလိုပဲ Linux ေမာင္းႏွင္တဲ့ ပီစီမွာ Third-Party Software ကိုအသံုးျပဳရမွာပါ။ Prey ကို Linux အတြက္လည္းထုတ္လုပ္ေပးထားပါတယ္။ အေပၚမွာေဖာ္ျပထားတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားေတာ့ ရွိပါ တယ္။ Apple လို အေ၀းကေန BIOS Password သတ္မွတ္ၿပီးကြန္ျပဴတာကို Lock ျပဳလုပ္လို႔ မရပါဘူး။ သူခိုးက Operating System တစ္ခုကိုအင္စေတာလုပ္လိုက္တာနဲ႔ Prey ကိုဖ်က္ဆီးပစ္မွာပါ။

Chromebooks
-----------------
Chrome OS မွာေပ်ာက္သြားရင္ ေျခရာခံႏုိင္တဲ့ စြမ္းေဆာင္ခ်က္ မပါရွိပါဘူး။ အခ်ိဳ႕ Software မ်ားက ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ Chromebooksမ်ားရဲ႕ တည္ေနရာ ကိုေျခရာ ခံႏုိင္ေပမယ့္ အဖြဲ႔အစည္းႀကီး မ်ားကို သာေရာင္းခ်ေနၾကတာပါ။ ဥပမာအားျဖင့္ GoGuardian က ေပ်ာက္သြားတဲ့ Chromebooks ကိုေျခရာ ခံႏုိင္ဖို႔ ၀န္ေဆာင္မႈေပးေပမယ့္ Chromebooks မ်ားစြာကို အသံုးျပဳေနတဲ့ ေက်ာင္းမ်ားအတြက္ ရည္ရြယ္ ထုတ္လုပ္ေပးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

Google နဲ႔ Microsoft တို႔ကအနာဂတ္ Android နဲ႔ Windows Phone မ်ားမွာ iPhone ရဲ႕ “Kill Switches” လို စြမ္းေဆာင္ခ်က္မ်ိဳး ထည့္သြင္းေပးမယ္လို႔ ကတိေပး ထားပါတယ္။ Microsoft က Windows Phone နဲ႔ Windows 8 ကိုေပါင္းစည္းဖို႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့အတြက္ Windows မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားမွာ ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ ကြန္ျပဴတာ ကိုေျခရာခံႏုိင္တဲ့ စြမ္းေဆာင္ခ်က္ ပါရွိလာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။

Ref : Myanmar Digital Life Journal